17 ნოემბერი 2024,   05:55
ვრცლად
ქართული მედია პლურალისტური და პოლარიზებულია - არჩევნების შემდგომი მედიამონიტორინგი

ევროკავშირმა (EU) და გაეროს განვითარების პროგრამამ (UNDP) გამოაქვეყნეს არჩევნების შემდგომი პერიოდის მედიამონიტორინგის ანგარიში, რომელშიც ასახულია საარჩევნო გაშუქების ტენდენციები 1 თებერვლიდან 31 მარტამდე პერიოდში.

ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის ანგარიშში ნათქვამია, კვლევამ გამოავლინა, რომ ქართული მედიის პოლარიზებამ კიდევ უფრო იმატა არჩვენების შემდეგ, რაც შესაბამისად აისახა ყველა ძირითადი პოლიტიკური თემის გაშუქებაზე, მათ შორის საპარლამენტო ბოიკოტის, ევროკავშირის მედიაციით გამართული პოლიტიკური მოლაპარაკებების და ოპოზიციური პოლიტიკური ლიდერის, ნიკა მელიას დაკავების გაშუქებაზე.

მონიტორინგის წინა პერიოდის მსგავსად, პოლარიზება განსაკუთრებით მძაფრი იყო  ტელევიზიების შემთხვევაში. ამას თან სდევდა მაყურებლის მანიპულირებისა და გადაუმოწმებელი ინფორმაციის გამოყენების  შემთხვევებიც. ახალი ამბებისა და ტოკშოუების წამყვანები ხშირად დაუფარავად მიკერძოებულები იყვნენ გარკვეული პოლიტიკური პარტიების მიმართ და სხვა პოლიტიკური მოთამაშეების დისკრედიტირებას ცდილობდნენ. მედიამონიტორინგმა აღრიცხა რამდენიმე შემაშფოთებელი შემთხვევა, როდესაც ტოკშოუების წამყვანებმა ფსიქიატრიული ტერმინოლოგია გამოიყენეს პოლიტიკოსების მიმართ, რითაც არა მხოლოდ ჟურნალისტური ეთიკის სტანდარტი დაარღვიეს, არამედ ფსიქიკური და ინტელექტუალური შეზღუდვის მქონე პირების სტიგმას შეუწყვეს ხელი.

გადაუმოწმებელი ინფორმაციის გამოყენება გამოიკვეთა ბეჭდურ მედიაშიც. გამოცემების ნაწილი იყენებდა დისკრიმინაციულ ენას და აქვეყნებდა პოლიტიკოსების დამამცირებელ ფოტოებს. თუმცა, მონიტორინგის წინა პერიოდთან შედარებით, გენდერული სტერეოტიპების გამოყენება უფრო ნაკლებად შეიმჩნეოდა.

ტელევიზიებსა და ბეჭდურ მედიასთან შედარებით, პოლარიზების სიმძაფრე უფრო დაბალი იყო ონლაინ მედიის სეგმენტში, რომელიც საარჩევნო მოთამაშეების ფართო სპექტრს აშუქებდა და დისკრიმინაციული ენის გამოყენებას ერიდებოდა. ონლაინ გამოცემები სრულად აშუქებდნენ მიმდინარე მოვლენებს და მეტ-ნაკლებად მრავალფეროვან ინფორმაციას სთავაზობდნენ აუდიტორიას.

"არჩვენების შემდგომი თვეები საკმაოდ რთული იყო საქართველოსთვის. ჩვენმა კვლევამ აჩვენა, რომ პოლიტიკური დაპირისპირება ასაზრდოებდა მედიაში არსებულ პოლარიზებას და პირიქით, პოლარიზებული მედია პოლიტიკურ დაპირისპირებას აღვივებდა. ამ მანკიერმა წრემ თავისი გავლენა იქონია საზოგადოებაზე. პოლიტიკა დომინირებდა ბევრი მნიშვნელოვანი  საზოგადოებრივი თემის გაშუქებისას, რაც თავისთავად არაჯანსაღია და ანგარიშებშიც შესაბამისად აისახა. იმედი გვაქვს, რომ მრავალთვიანი პოლიტიკური ჩიხიდან გამოსვლა ჟურნალისტურ საქმიანობაზეც აისახება და შესაძლებლობას მისცემს მედიას, უკეთ დაიცვას ჟურნალისტური სტანდარტი და თავისი როლი შეასრულოს პოლარიზების შემცირებაში," - აღნიშნა ევია კოტანმა, ევროკავშირის წარმომადგენლობის პოლიტიკის, პრესისა და ინფორმაციის განყოფილების უფროსის მოადგილემ.

"ხარისხიანი და მიუკერძოებელი გაშუქება დემოკრატიული პროცესის განუყოფელი ნაწილია. მედიის მონიტორინგი, რომელსაც სამოქალაქო საზოგადოება ახორციელებს, ხელს უწყობს პოლიტიკური მრავალფეროვნების შეფასებას და კრიტიკულად მნიშვნელოვან ხელსაწყოს წარმოადგენს როგორც ჟურნალისტებისთვის, ისე პოლიტიკოსებისა და მთლიანად საზოგადოებისთვის," - განაცხადა UNDP-ის მოქმედმა ხელმძღვანელმა ანნა ჩერნიშოვამ.

კვლევაში ნათქვამია, რომ "რუსთავი 2" ცდილობს, აქტიურად და ნეიტრალურად გააშუქოს მიმდინარე მოვლენები და თავად ჟურნალისტები, იშვიათი გამონაკლისის გარდა, მოვლენებზე სასაუბროდ იყენებენ ნეიტრალურ, მაქსიმალურად სტერილურ ტერმინოლოგიას.

ევროკავშირის (EU) მიერ დაფინანსებული საარჩევნო მედიამონიტორინგი ხორციელდება გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) მიერ სამ არასამთავრობო ორგანიზაციასთან თანამშრომლობით - საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია, ინტერნიუს საქართველო და CRRC-საქართველო.

არჩვენების შემდგომ პერიოდში მედიამონიტორინგი მოიცავდა 33 მედიასაშუალებას - 12 ტელევიზიას, 8 გაზეთსა და 13 ონლაინგამოცემას. ხოლო არჩევნებამდე და არჩევნების მსვლელობაში მედიამონიტორინგი ასევე შეისწავლიდა 10 რადიოსადგურსა და სოციალურ ქსელ ფეისბუკს.

დღის ამბები